#3 Trzeci sezon w krzyżackiej warowni

Otwórz menu Historia Zamknij menu Historia

#3 Trzeci sezon w krzyżackiej warowni

[Dodano: 2019-06-18 17:10]

Pan Wojciech Pastuszka udzielił mi zgodę na publikację cyklu artykułów, za co bardzo dziękuję.(źródło dokumentu podaję na końcu)

#1 Zamek zaczął wyjawiać swe tajemnice
#2 Kolejny krok do poznania krzyżackiego zamku
#3 Trzeci sezon w krzyżackiej warowni
#4 Uczestnicy badań archeologicznych
#5 Zamek w Kowalewie Pomorskim
#6 Próba rekonstrukcji zamku
#7 Dzieje warowni
#8 Przedzamcze zachodnie zamku
#9 Układ przestrzenny i architektura zamku

Zapraszam do lektury.

Wojciech Pastuszka - autor serwisu Archeowieści, z wykształcenia prawnik, a z zawodu dziennikarz, ale pasjonat archeologii i historii. O archeologii pisze nie tylko w Archeowieściach. Jego teksty ukazały się m.in. w "Gazecie Wyborczej", "Archeologii Żywej" i "Wiedzy i Życiu".
W 2010 r. dostał za Archeowieści tytuł Popularyzatora Nauki w konkursie organizowanym przez Polską Agencję Prasową we współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W 2011 r. Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich przyznało mu nagrodę im. Krzysztofa Dąbrowskiego.

Wojciech Pastuszka – 4 sierpnia 2015
Dawny zamek w Kowalewie Pomorskim ma przed badaczami coraz mniej tajemnic. Tego lata archeolodzy ustalili dokładne położenie ostatniego skrzydła tej krzyżackiej warowni.

Wykopy w 2015 roku na stoku przedzmacza, foto. B. Wasik

Gdy w 2013 r. archeolodzy i studenci z Instytutu Archeologii UMK, Zakładu Archeologii Architektury pod kierunkiem dr hab. Marcina Wiewióry, mgr Bogusza Wasika i mgr Agaty Momot zaczęli badania wzgórza zamkowego w Kowalewie Pomorskim (woj. kujawsko-pomorskie), dokładny wygląd stojącej tu niegdyś zakonnej budowli nie był pewny. Źródła historyczne były nieliczne i wątpliwej wiarygodności, a na powierzchni pozostało niewiele reliktów zamku: mury zewnętrznego przedzamcza, baszta środkowego przedzamcza, mury parchamu od południowego wschodu i filar arkady gdaniska, czyli krzyżackiej toalety. Pozwalały one dość ogólnie narysować rozkład zamku, ale nie dawały szans na stworzenie rzetelnego planu.

Teraz sytuacja jest już inna. Trzy sezony badań dostarczyły wielu odkryć, które pozwalają trafniej wyobrazić sobie warownię krzyżaków.

W prowadzonych w lipcu tego roku wykopaliskach archeolodzy ustalili dokładne położenie ostatniego, wschodniego skrzydła zamkowego, które jak się okazało nie w pełni było podpiwniczone i mieściło w przyziemiu pomieszczenia gospodarcze. Badacze odsłonili zachowaną ścianę działową tegoż skrzydła.

– Potwierdziliśmy także, że wschodnia część skrzydła południowego była podpiwniczona. Zachował się tam bardzo dobrze kamienny bruk piwnicy, na którym (pod zawalonym sklepieniem) zalegała warstwa sprasowanego drewna. W momencie zawalenia sklepienia mieścić się mógł w tej piwnicy magazyn drewna – relacjonuje Bogusz Wasik.

Archeolodzy zweryfikowali także pozytywnie wcześniejsze przypuszczenie, że przez skrzydło południowej przebiegał wjazd na dziedziniec domu konwentu. Zdradził to odkryty na parchamie (często spotykany w krzyżackich warowniach pas ziemi między zamkiem właściwym a murem zewnętrznym) negatyw porozbiórkowy drugiego muru szyi bramnej.

Ściana działowa skrzydła wschodniego odkryta podczas wykopów w 2015 roku, foto. B. Wasik

Wyniki badań wskazują, że skrzydło południowe było głównym i to w nim znajdowała się orientowana kaplica.

– Tegoroczny sezon pozwolił ustalić już pełen rozmiar kowalewskiego domu konwentu, który dorównywał brodnickiemu, tak więc był większy niż dotąd zakładano. Stwierdziliśmy także, że bliżej nieokreślonego charakteru zabudowa średniowieczna znajdowała się na parchamie – informuje Bogusz Wasik. Ślady zabudowy archeolodzy znaleźli również w pierwszych sondażowych wykopach na przedzamczu zachodnim.

Obok licznych fragmentów ceramiki naczyniowej, kafli nowożytnych i ceramiki budowlanej, w wykopach kryły się też warte uwagi zabytki ruchome, takie jak gwiaździsty bodziec ostrogi, metalowy oścień, dzwoneczek od ubioru, fragmenty brązowych naczyń, bełty i grot strzały.

Do rozpoznania w kolejnych sezonach pozostały już tylko przedzamcza zamku kowalewskiego.

Więcej zdjęć z tego wydarzenia: Galerie - Zamek krzyżacki

Źródło: Trzeci sezon w krzyżackiej warowni

966